ROZDZIAŁ X

STRAJKI I INNE AKCJE PROTESTACYJNE

Zagadnienie ogólne

§ 781. Związek ma prawo organizowania akcji protestacyjnych, do strajku włącznie, w obronie:
1) godności, praw i interesów swoich członków, pozostałych pracowników, osób wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, a także emerytów, rencistów i bezrobotnych,
2) wolności związkowych,
3) praw człowieka i zasad sprawiedliwości społecznej.
2. Spory w sprawach, o których mowa w ust. 1, winny być rozstrzygane w pierwszej kolejności w drodze negocjacji, a jeśli nie doprowadzą one do pozytywnego załatwienia tych sporów, Związek i jego statutowo uprawnione władze mogą podejmować akcje protestacyjne, do strajku włącznie.

Akcje protestacyjne

§ 791. Akcja protestacyjna może być zorganizowana przez Komisję Krajową, zarząd regionu, radę krajowego sekretariatu branżowego lub radę krajowej sekcji branżowej w uzgodnieniu z właściwą radą krajowego sekretariatu branżowego, a także przez zakładową komisję koordynacyjną, komisję zakładową lub międzyzakładową, stosownie do swoich kompetencji określonych w postanowieniach ust. 2 – 5.
2. Komisja Krajowa organizuje akcje protestacyjne w sprawach przekraczających zakres działania jednego regionu lub jednego krajowego sekretariatu branżowego oraz udziela zgody na organizację akcji protestacyjnych organizowanych przez zakładowe komisje koordynacyjne.
3. Zarząd regionu organizuje akcje protestacyjne w obszarze swego działania w sprawach przekraczających zakres działania jednej organizacji zakładowej lub międzyzakładowej, a ponadto ma prawo udzielić zgody na zorganizowanie akcji protestacyjnej poza terenem zakładu pracy.
4. Rada krajowego sekretariatu branżowego i rada krajowej sekcji branżowej organizuje akcje protestacyjne w sprawach dotyczących danej branży.
5. Władza wykonawcza podstawowej jednostki organizacyjnej Związku organizuje akcję protestacyjną w sprawach dotyczących zakładu lub zakładów objętych jej działalnością.

§ 80Udział organizacji zakładowej i międzyzakładowej w akcjach protestacyjnych, organizowanych przez krajowe sekretariaty branżowe i krajowe sekcje branżowe, nie wymaga zgody zarządu regionu.

§ 81Komisja Krajowa, zarząd regionu, rada krajowego sekretariatu branżowego, a rada krajowej sekcji branżowej po uzgodnieniu z radą krajowego sekretariatu branżowego, są uprawnione do zobowiązania podległych im jednostek organizacyjnych Związku do udziału w akcji protestacyjnej.

Spory prowadzone przez Związek

§ 821. Związek prowadzi spory zbiorowe w oparciu o prawo o sporach zbiorowych oraz inne spory w oparciu o porozumienia zawarte z organami władzy państwowej lub organami samorządu terytorialnego.
2. Decyzję w sprawie wszczęcia sporów, o których mowa w ust. 1, podejmują:
1) na terenie działania podstawowej jednostki organizacyjnej Związku –jej władza wykonawcza,
2) na poziomie ponadzakładowym – władza Związku uprawniona do zawarcia ponadzakładowego układu zbiorowego pracy.

Strajk

§ 831. Strajk może mieć formę strajku ostrzegawczego lub strajku właściwego:
1) w przypadku, gdy okoliczności na to zezwalają, strajk właściwy należy poprzedzić strajkiem ostrzegawczym;
2) strajk właściwy trwa do chwili, gdy odpowiednia władza Związku ogłosi jego zakończenie; zakończenie strajku może być przedmiotem porozumienia z pracodawcą, organami władzy państwowej lub organami samorządu terytorialnego.
2. Zastosowanie represji w stosunku do władz Związku i uniemożliwienie im tą drogą podejmowania decyzji, upoważnia pracowników do podjęcia natychmiastowej akcji strajkowej.
3. Komisja Krajowa, zarząd regionu, rada krajowego sekretariatu branżowego lub rada krajowej sekcji branżowej, po uzgodnieniu z radą krajowego sekretariatu branżowego, może ogłosić strajk solidarnościowy zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

§ 841. W okolicznościach i na zasadach określonych przez prawo, władza wykonawcza, w zakresie, o którym mowa w § 82 ust. 2, ma prawo podjąć decyzję o przeprowadzeniu strajku.
2. Władza wykonawcza, po podjęciu decyzji o rozpoczęciu strajku, przeprowadza referendum wśród pracowników. Decyzja o podjęciu strajku podlega wykonaniu po spełnieniu wymogów ustawowych dotyczących referendum.
3. Władza wykonawcza, w celu przeprowadzenia strajku, może powołać komitet strajkowy, określając jego kompetencje w drodze uchwały, przy czym kompetencje te mogą dotyczyć wyłącznie spraw związanych z prowadzeniem strajku.
4. Władza wykonawcza może prowadzić strajk wspólnie z innymi związkami zawodowymi, wyłącznie po zawarciu stosownego porozumienia ze związkami zawodowymi, z którymi wspólnie będzie prowadzić strajk.
5. W sprawach określonych w ust. 4 postanowienia ust. 3 stosuje się odpowiednio.